Hoe heet het is en hoe stoffig !

Sinds een paar dagen doe ik omstreeks 10 uur 's morgens de luiken van het huis dicht en houd de deur net ver genoeg open om binnen wat te kunnen zien. In de slaapkamer houd ik alles dicht om de zinderende hitte van buiten te weren. Zelfs om 6 uur 's middags is het buiten in de schaduw nog heet, zo'n 36 graden, midden overdag net boven de 40 graden. Binnen lijkt het lekker koel, 32 graden !
Als je iets moet doen is dat 's morgens vroeg het beste.
Af en toe waait het flink, enorme wolken van stof doordringen alles. Als je afstofneigingen hebt kun je hier je hart ophalen. Ik hou het bij het hoognodige als tafels,etc. en wacht op een beter moment om de rest schoon te maken.
Als je in de auto zit waait er een gortdroge, hete wind naar binnen, als een bloedhete fohn.
De was is - zonder centrifuge - zo snel droog dat geen Nederlandse droger daar tegenop kan. Lippen gaan kapot en in het eelt van je hakken komen makkelijk kloven. Als ze diep zijn doet dat behoorlijk pijn. Lippen en hakken met vet insmeren helpt goed. Met alle voorzorgen heb ik nu nergens last van. Alleen van de wind en het stof, lenzen dragen is hier niet ideaal. Bij erg veel wind doe ik mijn bril maar op.
In deze, ook voor Gambianen extra hoge temperaturen, vraag ik me wel eens af hoe mensen leven in Mauretanie en andere Sahara-achtige landen in nog hogere temperaturen (wel 50 graden, hoorde ik zeggen) en nog meer stof.

Op dit moment hebben we geen gasten, gelukkig maar. Vorige week met 32 - 34 graden was al erg warm voor ze.
Hier in de tropen is het weer ook niet altijd gelijk, soms koeler of warmer, soms geen wind of juist wel, soms bewolkt en heiig of juist helder.
In Nederland geen echte winter, hier een merkwaardig warme, droge tijd.
Alom klimaatverandering, vrees ik.
Er zijn veel bosbranden de laatste tijd, nog eens aangewakkerd door de wind. Altijd veroorzaakt door achteloosheid en onnadenkendheid. Jongens die "bushrats" uit hun holen willen jagen met vuur, palmwijntappers die rook maken om de bijen op afstand te houden bij het oogsten, mensen die hun land "schoon" willen maken van gras en het vuur daarna niet uit maken.
Jonge aanplant wordt verwoest, sommige dieren verbranden en andere worden beroofd van voedsel, een enkele keer worden huizen zelfs bedreigd door het vuur.
Net afgelopen zaterdag is er een "plant a tree now!!" dag geweest in Darsilami.
Het initiatief kwam van Tabo en mij, gesteund door Stichting Darsilami.
Tabo heeft de scouts hier gemobiliseerd en ideeen gegeven om in korte toneelstukjes te laten zien hoe belangrijk het is om nieuwe bomen te planten en bos te beschermen i.p.v. omhakken en plat branden. Met grappen en grollen er tussen door kwam de boodschap goed over, omlijst door een heuse muziekband met 2 trommels, zelfgemaakte fluiten van koperpijp en kleine hoorntjes. Wie niet rijk is moet inventief zijn!
Prachtig om te zien hoe de vele kinderen en ook volwassenen vol aandacht keken en luisterden. Een "teacher" van de basisschool had een schitterend lied gemaakt over de bescherming van bomen. Met een groep kinderen liet ze het horen, ontroerend was het.
Tabo, onze gasten (waaronder 2 bestuursleden van Stichting Darsilami) en ik kregen een ereplaats, helemaal vooraan.
's Ochtends sprak ook Menno de mensen toe. Zijn Engels werd luidkeels vertaald in het Mandinka. Menno was net de vorige avond uit NL gekomen en op doorreis naar Bignona en o.a. Diatock in Senegal. Tientallen jaren geleden startte Menno zijn akties tegen bosbranden, houtkap en zette de mensen aan nieuwe bomen aan te planten. Dit groeide uit tot een professionele organisatie "Arbres" (zie ook mijn vorige bericht). Tabo beheert, via Menno, ook een boomkwekerij en probeert mensen bewust te maken van ecologische zaken.

De aktie van afgelopen zaterdag zal een vervolg krijgen op de scholen hier en in naburige dorpen. Samen met Tabo zal ik een plan maken voor bijv. een "plant a tree" week op scholen, iets dat naar mijn idee (maar wie ben ik ?) elk jaar herhaald zou kunnen worden.
Kinderen zijn de volwassenen van de toekomst, daarom is het belangrijk daar te beginnen. Bovendien vertellen ze er thuis over, volgens Tabo.

Verder de stand van zaken hier.
Droeve berichten: in deze periode is Harry Bruinsma in Nederland overleden na maanden ziekte. Langzamerhand was hij een goeie vriend van ons allemaal, zo vaak hier geweest met Alied en Freek-Jan ter Steege, video gemaakt van de opening van de school hier. We zullen hem erg missen! Gelukkig hebben Tabo en ik hem tijdens zijn laatste bezoek aan Gambia afgelopen november nog gezien.

Ons kleine hondje Joepie is ong. 2 weken geleden dood gegaan. Ziek geworden, behandeld door iemand van de veterinaire dienst, maar het mocht niet baten. Het was zo'n mooi en lief beestje. Iedereen was erg op hem gesteld, de hele familie en alle buren. Ik was er als enige bij toen ie dood ging. Ik heb hem bedankt voor zijn 6 maanden vrolijkheid bij ons. Met bijna alle kinderen van de compound erbij hebben we hem hier in de tuin, onder de bananen begraven. Daarna vroegen heel veel mensen naar hem: "Joepie lee?" Waar is Joepie? "Joepie afatalee!" Joepie is dood gegaan! Ook Toebab, onze grote hond, nu ruim 4 jaar, moet 'm wel missen, ze speelden en renden altijd samen.

Veel gasten krijgen we nu niet meer, althans voor zover ze nu hebben gereserveerd. Dit jaar hebben we voor het merendeel meer mensen tegelijk gehad, dat is gunstiger ipv dan 's een, dan 's twee. Een familie met een tweeling van 15 jaar tegelijk met een paar losse mensen, een hele groep van 7 die elkaar van een koor kenden, mijn 2 nichtjes met een paar vriendinnen, tegelijk met een echtpaar. In totaal kunnen we 8 mensen tegelijk hebben. Over wat we allemaal doen als er gasten zijn schrijf ik een andere keer.

De gele pick-up, de "tya moto" doet het al even niet meer. Er kwamen achter elkaar veel problemen en reparaties. De technici zeggen dat de enige oplossing is er een andere motor in te zetten, van VW of Volvo. Ik heb er geen verstand van.
Wel merk ik dat een auto toch wel heel veel makkelijker is. Alles met openbaar vervoer doen is zoveel zwaarder en langduriger. Op dit moment hebben we een personenauto te leen, maar die moet binnenkort terug naar de eigenaar. Geld voor een nieuwe (tweedehands) motor (ong.1000 euro) hebben we niet.We zien wel weer.

De komende tijd is er nog het een en ander te doen voor de stichting en voor het Lilianefonds waar we mee samen werken.
Graag zou ik wat tijd hebben om meer Mandinka te leren, wat meer met mensen uit het dorp op te trekken, met Tabo te overleggen. Vervelen doe ik me absoluut niet.
Wel hoop ik dat het snel wat minder warm wordt de komende tijd.
Ik zit nu in Brikama te mailen, want de enige computer van Darsilami is al een tijdje kapot.
Iedereen bedankt voor alle reakties, leuk voor mij om te lezen!