Nieuws uit Darsilami en ook een beetje uit A'dam

Onze hond Toebab is dood. Tabo belde me gistermiddag om het te vertellen. Toebab was sinds vrijdag niet in orde, had overgegeven, vertelde Pabi me die dag al, toen ik hem aan de telefoon had. Tabo had hem de nacht van zondag op maandag binnen in mijn huis laten liggen (anders slaapt hij altijd buiten). Toen Tabo maandagochtend kwam was hij net op tijd om erbij te zijn toen Toebab dood ging. Tabo heeft Toebab samen met de kinderen onder de bananen op Timberland begraven.
Het spijt me zo erg van mijn trouwe maatje. Ik had hem zo graag weer terug gezien volgende maand. Wat hij heeft gehad is niet duidelijk, zoals zo vaak in Afrika. Misschien is hij gebeten door een slang, misschien toch iets anders. Toebab was altijd zo blij om me te zien, of ik nou lang of kort was weggegaan. Hij zocht in mijn kamer altijd de koelte op en heeft heel wat tijd naast me op de grond doorgebracht. Elke ochtend stond hij weer even enthousiast te kwispelen als ik de buitendeur open deed. We hebben al een keer zijn leven gered toen een paar jaar geleden zijn voorpoot helemaal verbrijzeld was bij een botsing met een auto. Dat is wonderwel helemaal goed gekomen.
Iedereen van Tabo’s familie was erg gesteld op Toebab en heel veel mensen in het dorp kenden hem, al was het al omdat hij zo waaks was. Hieronder een foto van het moment dat ik in april afscheid nam van Toebab, en naar nu blijkt, voor altijd. In januari zou hij 5 jaar zijn geworden

Dit was het heel verse nieuws. Nu wat nieuws uit de afgelopen regentijd. Volgens Tabo is er wel veel regen gevallen, maar niet helemaal op de juiste momenten om een goeie oogst te krijgen. Vooral in het begin te weinig regen. Uiteraard zijn de wegen rondom Darsilami weer verschrikkelijk modderig en haast onbegaanbaar. Maar heel weinig auto’s willen dan nog rijden om mensen te vervoeren. Dat betekent lopen naar de daar wel verharde weg in Sifoe (ong.4 km) en dan verder met het openbaar vervoer naar Brikama, Serekunda of Banjul. In de regentijd zijn alle bomen en planten altijd wel heel erg fris en groen en groeien ontzettend hard. Een heel ander beeld dan in de droge tijd met al die stoffige bladeren.
Veel mensen komen in de regentijd in nood. Door rukwinden en slagregens worden de slechtere daken en muren beschadigd. In Nederland zou je in zo’n situatie al voor de regentijd alles vernieuwen en repareren, maar in Afrika hebben mensen daar heel vaak het geld niet voor. Via Tabo heeft onze Stichting Darsilami daar nogal wat aan kunnen doen. Ook muskietennetten zijn aan diverse families gegeven. Een paar gezondheidscentra kregen medicijnen tegen malaria en andere ziektes . Families die erg in nood zaten werden geholpen met een zak rijst. Hoewel de regentijd een heel vruchtbare tijd is, zijn er weinig voorraden en is er weinig te eten.
We hebben met Stichting Darsilami net de jaarlijkse nieuwsbrief rondgestuurd, waar alle activiteiten van de stichting uitgebreid in staan. Hopelijk is de website van Stichting Darsilami in november klaar. Voor wie geïnteresseerd is kijk dan nog eens op www.darsilami.nl
Begin oktober heb ik in Diever een verhaal verteld over de activiteiten van de Stichting in Gambia, omlijst door een powerpoint-presentatie. Daarna nog Afrikaanse dans met bijna alle bezoekers gedaan, tot groot plezier van iedereen. Begin mei had ik bij Stichting Baobab Nurseryschool in Hoogeveen al een lezing gegeven. Leuk om te doen.

Als de grond goed zacht is en als er al veel regen valt is het ook de tijd om de wat grotere boompjes van de boomkwekerij (projekt van SKOP, Stichting voor Kleinschalige Ontwikkelings Projekten, dat in Darsilami door Tabo wordt gerund) uit te planten. Dit jaar is dat met name gebeurd langs de wegen net over de grens in Senegal. Er is een Gambiaans-Senegalees overleg (waar Tabo ook deel van uit maakt) dat een betere verstandhouding wil bewerkstelligen in het grensgebied. Ook het verbeteren van de wegen en bomenaanplant valt daaronder. Tabo heeft heel hard zijn best gedaan ook daar mensen te overtuigen van de noodzaak van aanplant en bescherming van bomen.
Met Tabo en zijn familie gaat het redelijk goed. Zijn tweede vrouw Fatou heeft heel veel sterfgevallen in haar familie gehad. Daar heeft ze een enorme klap van gekregen en ze is ziek geworden, en nog steeds niet helemaal hersteld. Modou Lamin, de allerjongste zoon van Tabo is heel vaak ziek. Op dit moment gaat het goed met hem.

Ook bij ons in Timberland en op Tabo’s compound heeft de regentijd schade aangericht. Achter Timberland is de lemen keuken van de buren omgevallen en dit heeft een groot gat gemaakt in onze omheinig. Ook een muur bij Tabo’s familie is zwaar beschadigd en omgevallen.
De vernieuwing van het dak op het gastenverblijf in Timberland heeft zoveel gevraagd dat er niets over is gebleven van het vorige seizoen. Gelukkig ging er iemand naar Gambia die het nodige geld voor reparatie mee kon nemen.

Even voor degenen die vorig jaar geld hebben gegeven voor Kawsu’s huis (Kawsu is de broer van Tabo): de muren staan allemaal, maar er was niet genoeg meer voor het dak. Het zal nu stukje bij beetje gaan, elke keer als hij iets extra’s verdient.
Alle gevers heel hartelijk dank voor de bijdragen! Ik doe er een paar foto’s bij van Kawsu en zijn huis, maar die zijn gemaakt in april.

De ramadan is voorbij. Koriteh (het Suikerfeest) ook. Het gewone leven wordt hervat. Tot Tabaski, het schapenslachtfeest, maar dat is pas over 9 weken. De laatste tijd is de dalassi enorm gezakt! In plaats van zo’n 35 dalassis voor een euro, krijg je nu 24 of minder. Ook voor Timberland heeft dat konsekwenties , want de prijzen van voedsel,e.d. zakken niet mee. We hebben lang niet zoveel aanmeldingen als vorig jaar voor Timberland-lodge, maar wie weet komt dat nog.

16 november ga ik weer Darsilami-waarts. Zo’n laatste maand is altijd wat hektisch met allerlei dingen regelen, huis in orde brengen, etc. In zo’n tijd vraag ik me altijd af: ’Waar ben ik toch mee bezig? Dat eeuwige inpakken/uitpakken en altijd weer afscheid nemen van vele dierbaren!‘
Echt wennen doet het nooit, vooral dat laatste niet. Pas als ik in het vliegtuig zit valt Nederland van me af en verheug ik me er op iedereen in Darsilami terug te zien. Het was even wat lastig, maar ik heb toch op tijd iemand gevonden voor mijn huis. Tot 27 oktober werk ik nog in het Sarphatihuis. Op 7 november is er op onze afdeling een Afrikaans feest, waar ik een paar video’s van het Gambiaanse leven zal laten zien en ook Afrikaanse dans aan collega’s en bewoners zal geven. Dus al een beetje Afrika in Nederland om er vast aan te wennen. Ik heb toevallig een Gambiaanse en een Senegalese collega, dus vandaar dat juist Afrikaanse feest en ook omdat ik er nog net ben.

Hierbij ook nog een paar foto's van buren en familie in Darsilami en van mijn vertrek eind april.In Darsilami had ik van een groep vrouwen een Afrikaanse outfit gekregen die ik aan mijn moeder en tante liet zien. Deze foto is al naar deze vrouwen gestuurd natuurlijk, als bewijs dat ik het echt in Nederland aan mijn familie heb getoond.
De twee foto's, waar Kawsu aan het bouwen is, zijn gemaakt door Addy Lont. Bedankt, Addy!

Het volgende bericht dat ik op deze site zal zetten komt w.s. weer uit Darsilami.