Bij Woodi in Senegal en terug in Darsilami
Door: Willemien Oosterveld
Blijf op de hoogte en volg Willemien
10 Mei 2012 | Gambia, Darsilami
Het was lang geleden dat ik ‘nieuw land’ had bezocht. Het schijnt goed te zijn elk jaar ergens naar toe te gaan waar je nooit eerder bent geweest. Misschien om niet te verzanden in de sleur van het oude, bekende en om nieuwe ideeën op te doen.
Vanaf Toubacouta reist Ousman (Tabo’s zoon) met me mee. Veertien jaar geleden ben ik voor het laatst in Dakar geweest. Ik kan me niet herinneren dat er toen zoveel afval en vooral plastic langs de kant van de weg lag, soms tot heinde en ver gewaaid in struiken en zo maar dwarrelend over het zand. Heel vroeger verging alle afval (toen nog alleen organisch), nu in het plastic tijdperk lukt dat niet meer. Vuilophaaldiensten zijn er alleen in de steden en dan nog wordt het ergens op een berg gedumpt.
In Dakar treffen we Woodi en Abdou. Woodi ken ik sinds jaren (eigenlijk mijn Gambiaanse jaren). Ze heeft “Silent Work” opgericht (www.silentwork.org) en doet veel werk voor vooral doven in diverse Afrikaanse landen, maar ook voor gehandicapten en hele dorpen in afgelegen gebieden (o.a. watervoorziening, bouwen van scholen, gezondheidscentra, timmerwerkplaatsen, ‘skills centres’)
Samen met haar man Demba (nu terug in NL) en steun- en toeverlaat Abdou reist ze kilometers ver naar alle projecten.
Nu reizen we alleen naar het onderkomen aan zee, een paar uur rijden van Dakar.
Ik blijf daar een week en geniet van de rust, de nieuwe omgeving, het gezelschap van Woodi en van Pape’s heerlijke gebakken banaan en pannenkoeken.
Tegen zonsondergang zitten Woodi en ik op het bankje uitkijkend op zee. De donkere silhouetten van de afgeladen wagentjes worden door paarden voorbij getrokken. Veel vissersboten op zee, ook ’s nachts wordt er gevist. Een paar boten worstelen zich door de branding naar het strand.
De zee is hier te gevaarlijk om te zwemmen. Dus alleen met de voeten in het water, lopend langs het strand.
Dagelijks komen er patiënten voor Woodi, die hier als een dokter behandelt, advies geeft en zo nodig doorstuurt naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis. Sommige gehandicapte kinderen worden van afgelegen plekken zelfs helemaal meegenomen naar het grote ziekenhuis in Dakar om een operatie te ondergaan, maar dat zijn kostbare en langdurige ondernemingen.
Met paard en wagen gaan we naar het voormalig ‘skills centre’, dat zijn diensten heeft bewezen en nu een onderkomen zal worden voor dove meisjes. Ze wonen te ver weg om elke dag na school naar huis te gaan. Het jongenshuis is op een andere plaats. Een klas voor dove kinderen maakt deel uit van de normale basisschool. Het hoofd van de school komt kijken hoe het gebouw in nieuwe kleuren wordt gestoken. Het luistert nauw, de ene kleur rood slaat dood en de andere haalt juist op.
Deze week ben ik begonnen aan Woodi’s nieuwste boek “Een sluier van zand” onder haar officiële naam Wiljo Oosterom. Ik herken veel en onderga de bijzondere sfeer ervan. Jammer als het uit is, graag was ik nog even in de wereld van het boek gebleven. Ik kan het iedereen aanraden. Het is een uitgave van de Wereldbibliotheek. Prachtig omslag met een foto door Woodi zelf genomen (het lukt niet om de foto van de voorkant hier te plaatsen)
Het centrum in Toubacouta, waar Ousman een internetcafé beheert, is van Silent Work. Woodi heeft het gebouw ontworpen. Behalve het internetcafé is er een naaiatelier van een dove kleermaker en een expositieruimte/winkeltje met meubilair, manden en schilderijen uit verschillende Afrikaanse landen, waar Silent Work haar projecten heeft.
Op terugweg gaan Ousman en ik niet over Dakar, maar over Thiés en Gossas naar Kaolack. Een tijdlang rijden we langs de spoorlijn Dakar-Bamako. Het spreekt tot mijn verbeelding, een treinreis over zandvlaktes, maar vandaag zien we geen trein.
Weinig bomen hier, de enorme baobab valt extra op.
In Toubacouta maak ik een klein stukje van het Senegalese onafhankelijkheidsfeest (4 april) mee.
Dan terug naar Darsilami waar Tafa met smart op me zit te wachten. Hij vond het wel erg eenzaam, Timberland zonder gasten, zonder mij en ook Pabi nog niet terug.
Maar na een paar dagen komt Pabi uit Nederland, als een volleerde wereldreiziger. Het is grappig dat hij in NL is geweest terwijl ik hier zat. Geleidelijk aan komen alle verhalen en details. Hij heeft genoten van al het nieuwe en voor hem bijzondere. Hij zegt dat hij misschien wel een paar jaar daar zou kunnen zijn, maar zeker nooit zijn hele leven. Inmiddels is hij weer “terug geburgerd”. Maar regelmatig vragen mensen naar zijn ervaringen.
Tot zijn eigen grote verbazing heeft Tabo kortgeleden een “award” (medaille en oorkonde) gekregen van de president, voor zijn werk in de politieke arena (zoals Tabo het zelf altijd noemt), op het ecologische vlak (bomenaanplant en bescherming) en voor de gemeenschap. Op de oorkonde staat: officer in the Order of the Republic of the Gambia. Bij een officiële uitreiking kregen 300 personen en organisaties een medaille. (een lintje dus). In een prachtig traditioneel gewaad ging Tabo met Ida naar Banjul en ’s avonds werd hij door velen uit Darsilami, Brikama en omliggende dorpen met dans en muziek opgewacht.
Een hele eer, zo’n waardering voor al het werk dat Tabo al jaren doet, maar zal het niet een opstap zijn naar hogere posities en nog meer verplichtingen?
Tijdens mijn allereerste grote Afrika-reis leerde ik Henk en Rudolphine kennen die toen in Dakar woonden en werkten. Tijdens een volgende reis logeerde ik bij hun in Accra, Ghana. Ook in hun Brusselse tijd hielden we steeds contact en met Tabo ging ik ze daar opzoeken.
Nu kwam de hele familie met kinderen en kleinkinderen (15 in totaal) een paar dagen naar Darsilami. Zoveel mensen tegelijk hadden we nog nooit gehad in Timberland: 17 met chauffeur en begeleider meegerekend. Maar met extra matrassen, muskietennetten, extra kamers op Tabo’s erf lukte het allemaal.
Het werd een geweldig evenement met een voetbalwedstrijd (mannen, vrouwen, kinderen, wit, zwart, Nederlanders, Gambianen, alles gemengd) vlak voor Timberland in het zand, een kampvuur met de Darsilami- en Nederlandse scouts, bezoek aan de basisschool en heel veel spelen gewoon op straat. De kinderen van Darsilami genoten van de Nederlandse kinderen en omgekeerd. Zoveel kinderen (7) tegelijk zijn nog nooit in Timberland geweest!
De laatste weken hier besteed ik ook aan het afronden van allerlei zaken voor Stichting Darsilami. Behalve de altijd doorgaande en saaie administratie is er ook een bezoek aan de groentetuin van de vrouwen in Macouda. Alle gewassen staan er geweldig bij, iedereen is druk aan het water oppompen, water geven, wieden en oogsten. Wat een verschil met vorig jaar, toen ik teleurgesteld was dat er niets was gebeurd in de tuin. Ik krijg een enorme hoeveelheid net geoogste uien, die Pabi op zijn hoofd naar Darsilami draagt.
Ook de bakkerij in Darsilami, beheerd door een groep vrouwen, doet het goed. Er zijn al verschillende bakkers de revue gepasseerd, maar Jibril uit Guinee lijkt langer te blijven. Vanochtend heerlijk warm brood bij het ontbijt, de juiste maat (d.w.z. vooral niet te klein), prachtig schoon, geen as van de oven op de onderkant.
Het komt nu goed van pas, al dat lekkere brood, want deze week komen de kinderen van Tabo’s compound plus Abdou elke dag bij ons ontbijten om zo beter voorbereid te zijn op de examens die dag op de Middle School (Lower Basic School)
Bij de foto's staat steeds 'Darsilami, Gambia', maar in het eerste gedeelte moet dat 'Senegal' zijn natuurlijk. Dit verslag is geschreven in Darsilami, maar de juiste tekst kan ik er niet bij zetten in dit systeem.
Nog ruim een week hier en nog even genieten van alles wat ik straks zal missen.
Vanaf Toubacouta reist Ousman (Tabo’s zoon) met me mee. Veertien jaar geleden ben ik voor het laatst in Dakar geweest. Ik kan me niet herinneren dat er toen zoveel afval en vooral plastic langs de kant van de weg lag, soms tot heinde en ver gewaaid in struiken en zo maar dwarrelend over het zand. Heel vroeger verging alle afval (toen nog alleen organisch), nu in het plastic tijdperk lukt dat niet meer. Vuilophaaldiensten zijn er alleen in de steden en dan nog wordt het ergens op een berg gedumpt.
In Dakar treffen we Woodi en Abdou. Woodi ken ik sinds jaren (eigenlijk mijn Gambiaanse jaren). Ze heeft “Silent Work” opgericht (www.silentwork.org) en doet veel werk voor vooral doven in diverse Afrikaanse landen, maar ook voor gehandicapten en hele dorpen in afgelegen gebieden (o.a. watervoorziening, bouwen van scholen, gezondheidscentra, timmerwerkplaatsen, ‘skills centres’)
Samen met haar man Demba (nu terug in NL) en steun- en toeverlaat Abdou reist ze kilometers ver naar alle projecten.
Nu reizen we alleen naar het onderkomen aan zee, een paar uur rijden van Dakar.
Ik blijf daar een week en geniet van de rust, de nieuwe omgeving, het gezelschap van Woodi en van Pape’s heerlijke gebakken banaan en pannenkoeken.
Tegen zonsondergang zitten Woodi en ik op het bankje uitkijkend op zee. De donkere silhouetten van de afgeladen wagentjes worden door paarden voorbij getrokken. Veel vissersboten op zee, ook ’s nachts wordt er gevist. Een paar boten worstelen zich door de branding naar het strand.
De zee is hier te gevaarlijk om te zwemmen. Dus alleen met de voeten in het water, lopend langs het strand.
Dagelijks komen er patiënten voor Woodi, die hier als een dokter behandelt, advies geeft en zo nodig doorstuurt naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis. Sommige gehandicapte kinderen worden van afgelegen plekken zelfs helemaal meegenomen naar het grote ziekenhuis in Dakar om een operatie te ondergaan, maar dat zijn kostbare en langdurige ondernemingen.
Met paard en wagen gaan we naar het voormalig ‘skills centre’, dat zijn diensten heeft bewezen en nu een onderkomen zal worden voor dove meisjes. Ze wonen te ver weg om elke dag na school naar huis te gaan. Het jongenshuis is op een andere plaats. Een klas voor dove kinderen maakt deel uit van de normale basisschool. Het hoofd van de school komt kijken hoe het gebouw in nieuwe kleuren wordt gestoken. Het luistert nauw, de ene kleur rood slaat dood en de andere haalt juist op.
Deze week ben ik begonnen aan Woodi’s nieuwste boek “Een sluier van zand” onder haar officiële naam Wiljo Oosterom. Ik herken veel en onderga de bijzondere sfeer ervan. Jammer als het uit is, graag was ik nog even in de wereld van het boek gebleven. Ik kan het iedereen aanraden. Het is een uitgave van de Wereldbibliotheek. Prachtig omslag met een foto door Woodi zelf genomen (het lukt niet om de foto van de voorkant hier te plaatsen)
Het centrum in Toubacouta, waar Ousman een internetcafé beheert, is van Silent Work. Woodi heeft het gebouw ontworpen. Behalve het internetcafé is er een naaiatelier van een dove kleermaker en een expositieruimte/winkeltje met meubilair, manden en schilderijen uit verschillende Afrikaanse landen, waar Silent Work haar projecten heeft.
Op terugweg gaan Ousman en ik niet over Dakar, maar over Thiés en Gossas naar Kaolack. Een tijdlang rijden we langs de spoorlijn Dakar-Bamako. Het spreekt tot mijn verbeelding, een treinreis over zandvlaktes, maar vandaag zien we geen trein.
Weinig bomen hier, de enorme baobab valt extra op.
In Toubacouta maak ik een klein stukje van het Senegalese onafhankelijkheidsfeest (4 april) mee.
Dan terug naar Darsilami waar Tafa met smart op me zit te wachten. Hij vond het wel erg eenzaam, Timberland zonder gasten, zonder mij en ook Pabi nog niet terug.
Maar na een paar dagen komt Pabi uit Nederland, als een volleerde wereldreiziger. Het is grappig dat hij in NL is geweest terwijl ik hier zat. Geleidelijk aan komen alle verhalen en details. Hij heeft genoten van al het nieuwe en voor hem bijzondere. Hij zegt dat hij misschien wel een paar jaar daar zou kunnen zijn, maar zeker nooit zijn hele leven. Inmiddels is hij weer “terug geburgerd”. Maar regelmatig vragen mensen naar zijn ervaringen.
Tot zijn eigen grote verbazing heeft Tabo kortgeleden een “award” (medaille en oorkonde) gekregen van de president, voor zijn werk in de politieke arena (zoals Tabo het zelf altijd noemt), op het ecologische vlak (bomenaanplant en bescherming) en voor de gemeenschap. Op de oorkonde staat: officer in the Order of the Republic of the Gambia. Bij een officiële uitreiking kregen 300 personen en organisaties een medaille. (een lintje dus). In een prachtig traditioneel gewaad ging Tabo met Ida naar Banjul en ’s avonds werd hij door velen uit Darsilami, Brikama en omliggende dorpen met dans en muziek opgewacht.
Een hele eer, zo’n waardering voor al het werk dat Tabo al jaren doet, maar zal het niet een opstap zijn naar hogere posities en nog meer verplichtingen?
Tijdens mijn allereerste grote Afrika-reis leerde ik Henk en Rudolphine kennen die toen in Dakar woonden en werkten. Tijdens een volgende reis logeerde ik bij hun in Accra, Ghana. Ook in hun Brusselse tijd hielden we steeds contact en met Tabo ging ik ze daar opzoeken.
Nu kwam de hele familie met kinderen en kleinkinderen (15 in totaal) een paar dagen naar Darsilami. Zoveel mensen tegelijk hadden we nog nooit gehad in Timberland: 17 met chauffeur en begeleider meegerekend. Maar met extra matrassen, muskietennetten, extra kamers op Tabo’s erf lukte het allemaal.
Het werd een geweldig evenement met een voetbalwedstrijd (mannen, vrouwen, kinderen, wit, zwart, Nederlanders, Gambianen, alles gemengd) vlak voor Timberland in het zand, een kampvuur met de Darsilami- en Nederlandse scouts, bezoek aan de basisschool en heel veel spelen gewoon op straat. De kinderen van Darsilami genoten van de Nederlandse kinderen en omgekeerd. Zoveel kinderen (7) tegelijk zijn nog nooit in Timberland geweest!
De laatste weken hier besteed ik ook aan het afronden van allerlei zaken voor Stichting Darsilami. Behalve de altijd doorgaande en saaie administratie is er ook een bezoek aan de groentetuin van de vrouwen in Macouda. Alle gewassen staan er geweldig bij, iedereen is druk aan het water oppompen, water geven, wieden en oogsten. Wat een verschil met vorig jaar, toen ik teleurgesteld was dat er niets was gebeurd in de tuin. Ik krijg een enorme hoeveelheid net geoogste uien, die Pabi op zijn hoofd naar Darsilami draagt.
Ook de bakkerij in Darsilami, beheerd door een groep vrouwen, doet het goed. Er zijn al verschillende bakkers de revue gepasseerd, maar Jibril uit Guinee lijkt langer te blijven. Vanochtend heerlijk warm brood bij het ontbijt, de juiste maat (d.w.z. vooral niet te klein), prachtig schoon, geen as van de oven op de onderkant.
Het komt nu goed van pas, al dat lekkere brood, want deze week komen de kinderen van Tabo’s compound plus Abdou elke dag bij ons ontbijten om zo beter voorbereid te zijn op de examens die dag op de Middle School (Lower Basic School)
Bij de foto's staat steeds 'Darsilami, Gambia', maar in het eerste gedeelte moet dat 'Senegal' zijn natuurlijk. Dit verslag is geschreven in Darsilami, maar de juiste tekst kan ik er niet bij zetten in dit systeem.
Nog ruim een week hier en nog even genieten van alles wat ik straks zal missen.
-
10 Mei 2012 - 15:30
MARSCHA:
Dit jaar zijn we niet bij jou geweest, maar Gambia was bij ons!!! We hebben genoten van Pabi, ook al was het maar kort. Een grap: hij ging met ons mee een nieuwe auto van Arja ophalen. We reden in Arja's 'oude'auto naar d egarage. O, zei Pabi, ik dacht dat dit de nieuwe auto was!!! Tja. welvaart hier.. -
10 Mei 2012 - 15:38
Anita Haring:
Het zal leuk zijn om je weer te zien!! -
10 Mei 2012 - 16:55
Nel:
Wat een mooie foto, en wat heb ik al weer heinwee. En dan je reis naar Dakar ik wil dat ook erg graag ,maar we zien wel. Willemien het boek heb ik al gelezen ,ook ik zie en lees dingen wat herkenbaar is. We hopen je gauw te ontmoeten in Amsterdam ,en praten verder, maar komen doe ik hoor in het mooie Darsilami. Liefs ge en Nel. -
10 Mei 2012 - 17:14
Sanne:
heerlijk om weer wat van je te horen willemien!
ik mis je wel hoor!
echt super al die foto's die je er elke keer bijstuurd.
heel veel liefs, -
10 Mei 2012 - 17:43
Olga:
Lieve Willemien,
Prachtige foto's. Geniet nog maar heerlijk van al wat wat je straks weer zal missen.
Ik vind het wel erg leuk je weer te zullen zien.
Liefs,
Olga -
11 Mei 2012 - 08:53
Erna Roseboom:
lieve willemien,
ontzettend mooi om je verslag te lezen.
zo maak ik die wereld ook een beetje mee.
hartelijke groet van hier. -
11 Mei 2012 - 09:26
Det:
Ha Willemien,
Dank je voor het mooie verslag en de foto's.
Jouw wereld daar komt weer even hier binnen.
Verheug me op je terugkomst.
Liefs Det -
11 Mei 2012 - 13:21
Janny Lenstra:
Willemien,
Hartelijk bedankt voor je mooie reisverslag.
Fijn voor je om je vrienden weer te ontmoeten.
Wat een prachtig resultaat van de vrouwen in Macouda!
Goed dat de bakkerij weer gebruikt wordt.
Knuf Janny -
12 Mei 2012 - 01:11
Gladys:
Weer een prachtig verslag met hele mooie foto's Willemien. Wanneer publiceer jij je ervaringen?
Geniet van je laatste dagen in Gambia en alvast een goede reis terug naar Nld.
-
07 Juni 2012 - 17:00
Marlene Hemmink:
Lieve Willemien,
Beter laat dan nooit maar een mooi verslag en fijn dat je zo genoten hebt.
Geweldige foto's. Prachtig hoe de tuin er uit ziet, wat een mooi project.
Wanneer ik de foto's zie krijg ik heimwee!
Ik hoop je snel te zien in Amsterdam.
Veel lieve groeten aan iedereen.
Marcel en Marlene -
02 December 2012 - 17:30
Rinie Van De Hoek:
Willemien, super om zo vast een beeld te krijgen van alles!
Jammer dat we jou dus niet treffen, maar fijn voor jou om weer met je vrienden/familie hier te kunnen zijn.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
